(Trường THCS Trừ Văn Thố, huyện Cai Lậy, Tiền Giang)
TTCT - Tôi là một giáo viên dạy lịch sử bậc trung học cơ sở, có hơn 25 năm giảng dạy, có thể nói chưa bao giờ thấy học sinh xem thường bộ môn lịch sử như hiện nay.
Hồi mới ra trường, tôi cảm thấy hào hứng khi giảng
những bài lịch sử. Lúc đó, học sinh rất hứng thú học môn sử, kể cả những
em có học lực yếu kém. Có em thường lén đọc truyện trong giờ học cũng
gấp lại để nghe giảng. Giờ ra chơi, nhiều học sinh còn hỏi thêm những
chuyện xoay quanh một sự kiện lịch sử vừa học trên lớp mà nhiều lúc cách
đặt vấn đề của các em làm tôi cảm thấy bối rối. Rõ ràng đó là tín hiệu
vui cho môn sử vì cho thấy các em đầu tư suy nghĩ về những vấn đề, hiện
tượng lịch sử.
| Hãy để chính các giáo viên đứng lớp tham gia viết SGK, cách thể hiện, văn phong trong SGK cũng phải phù hợp với tâm lý, đặc điểm của lứa tuổi học sinh, hết sức tránh tình trạng hiện nay SGK chỉ là “giáo trình đại học được tóm tắt lại”. |
Bây giờ nhớ lại chuyện cũ ngỡ như là... giấc mơ. Việc
học lịch sử của học sinh bây giờ như một người ăn vẫn biết ngon nhưng cơ
thể lại không hấp thụ được. Rất nhiều người lý tưởng hóa phương pháp
dạy học mới, về khả năng nhận thức của học sinh, nhưng thử đến “bám trụ”
các trường ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa vài tuần sẽ thấy để các
em chịu ngồi học và hiểu thôi cũng là cả một vấn đề.
Ngành giáo dục tổ chức tập huấn giáo viên cải tiến
phương pháp, tạo cho học sinh chủ động tìm kiếm kiến thức (hay còn gọi
là lấy học sinh làm trung tâm), nhưng khi giáo viên thực hiện đúng theo
yêu cầu thì đón nhận những lời đề nghị phũ phàng: “Thầy nói luôn đi thầy
ơi!” hoặc “Em không nhớ nữa”... Cái khó bây giờ là nhiều học sinh bị
“sức ỳ tư duy” rất lớn, rất ít em chịu suy nghĩ, tìm tòi, lại luôn sợ bị
lạc đề khi đi thi do nền tảng kiến thức không vững.
Đi tìm nguyên nhân không khó nhận ra là ngay từ sách
giáo khoa (SGK). Nội dung SGK vừa thừa, vừa thiếu: dung lượng kiến thức
“nặng”, dàn trải, khô cứng, những diễn biến chi tiết phức tạp, học sinh
khó nhớ; thiếu các nhân vật lịch sử, các mốc lịch sử trình bày chưa
trọng tâm.
Bài viết trong SGK chứa rất nhiều sự kiện nhưng hiếm có
bài nào tường thuật sự kiện một cách cụ thể sinh động với những nhân
vật được khắc họa đầy đủ. Cầm quyển SGK, hiếm em nào chịu đọc (hoặc chỉ
xem qua từ đầu đến cuối). Kênh hình ít, chưa hấp dẫn người học. Chương
trình chỉ nhằm mục đích kiểm tra kiến thức học thuộc lòng, chứ không vì
mục tiêu giáo dục toàn diện năng lực và phẩm chất của người học.
Ngay phương pháp giảng dạy chúng tôi cũng luôn bị áp
đặt. Nhưng học sinh ở từng địa phương, từng lớp đâu giống nhau. Một thời
gian dài nhiều người còn phê phán một số giáo viên hay kể chuyện lịch
sử theo bài học để ru ngủ học sinh. Nhưng chính những câu chuyện ấy mới
là “chất xúc tác” để các em mau nhớ và hiểu bài hơn. Thiết nghĩ việc để
giáo viên tự chọn phương pháp phù hợp với học trò của mình mà vẫn đảm
bảo được mục đích yêu cầu của bài là thích hợp nhất.
Tất nhiên, cũng có không ít giáo viên mà nguyện vọng
trước đây không phải làm giáo viên dạy lịch sử. Việc đào sâu, tìm tòi
kiến thức chỉ dừng lại ở SGK và sách giáo viên, tiết học được đóng
khuôn, đo ni sẵn. Phương tiện phục vụ dạy và học đối với môn lịch sử ở
nhà trường quanh đi quẩn lại vẫn là những thứ đã có từ những năm 1980.
Ấy vậy mà đầu năm học, môn sử vì được cho là “dễ” nên bị “khoán” là phải
đạt yêu cầu từ 90% trở lên để gồng gánh cho các môn chính khác.
Hạn chế từ sách thì để khắc phục cũng phải từ việc mạnh
dạn và cương quyết đổi mới chương trình và SGK ở các cấp học. Hãy để
chính các giáo viên đứng lớp tham gia viết SGK, cách thể hiện, văn phong
trong SGK cũng phải phù hợp với tâm lý, đặc điểm của lứa tuổi học sinh,
hết sức tránh tình trạng hiện nay SGK chỉ là “giáo trình đại học được
tóm tắt lại”.
Bài học trên lớp càng có tác dụng cao khi được hỗ trợ
bằng các hoạt động khác (tự học ở nhà, tham quan bảo tàng, nhà truyền
thống địa phương, sinh hoạt ngoại khóa...).
Ngoài ra, chỉ nhà trường thì sẽ không bao giờ đủ, để
học sinh thích lịch sử cần sự tham gia của nhiều ngành khác như điện
ảnh, kịch nói, các nhà xuất bản, ngành văn hóa thông tin... để đưa các
em đến một môn lịch sử gần gũi hơn.
Nguon: http://tuoitre.vn/Tuoi-tre-cuoi-tuan/Cuoc-song-muon-mau/550236/hay-de-giao-vien-tham-gia-viet-sach-giao-khoa-mon-su.html
No comments:
Post a Comment